Volle maan
en ik kan de slaap niet vatten
Volle maan
op de daken krijsen katten
Volle maan
spiedt naar mij van verre
Jij wijkagent der sterren
Volle maan
’t Is volle maan

Zong Johan Verminnen ooit.

Gisteren was het weer zover. Woelen, draaien, keren, jeuk aan m’n rug, zuchten, kriebel aan de voet, volle blaas, te warm, te koud, ongemak, wilde gedachten, het kussen te zacht, vruchteloze ideeën voor blogposts, zand op de matras, even iets gaan drinken, drinken ligt op de maag, even kijken naar de belspeldel op VT4, terug proberen te slapen, woelen, draaien enzovoorts enzoverder. Kortom: ALLES BEHALVE SLAPEN!
Ik heb daar niet vaak last van, ben meer van het principe “neerliggen = als een blok inslapen”, maar er is een constante in die slapeloze nachten: als ik dan buiten kijk, is het altijd volle maan.

Ben ik de enige die daar last van heeft? Verstoort de volle maan een mens zijn slaappatroon? En waarom?
Eens zoeken op internet levert de Annelies Verbeke in mij materiaal in overvloed.

Van Oostenrijkse onderzoekers, die beweren dat er geen enkele invloed is van de volle maan op het al dan niet goed slapen.

Even though popular belief has long held that a full moon interferes with a good night’s sleep, Austrian scientists have shown that sleep patterns are not affected by the phases of the moon. In fact, just 8 percent of those surveyed had problems sleeping while there was a full moon, compared to 25 percent who said they had a particularly good night’s sleep on the night of a full moon. Good night, moon.

Van Zwitserse onderzoekers, die met evenveel verve het tegendeel beweren

Bij volle maan sliepen de proefpersonen gemiddeld 6 minuten korter dan bij halfvolle maan en 18 minuten korter dan bij nieuwe maan. Bij vrouwen was het effect iets groter dan bij mannen. Over de oorzaak laat de studie zich niet uit. Mogelijk speelt een gebrek aan duisternis een rol, maar het kan ook zijn dat bepaalde hormonen het ritme van de maan volgen.

Van een Hollandse verzekeraar die onderzocht welke volle maan mythes een kern van waarheid bevatten.

In de nacht van maandag 2 op dinsdag 3 april was het volle maan. REAAL onderzocht het gedrag van mensen, het aantal bevallingen, geweldsdelicten, inbraken en hondenbeten, de stijging of daling van de openingskoersen op de beurs, de alcoholconsumptie, het weer, slaapproblemen, en de hoeveelheid communicatie. Afgelopen nacht sliepen mensen minder lang: slechts 73% van de Nederlanders sliep 6 uur of meer, tegenover 83% in een willekeurige nacht. De beoordeling van de kwaliteit van de nachtrust is niet veranderd.

Van Technopolis dat veel van die invloeden toeschrijft aan self-fullfilling prophesies of andere oorzaken dan de maan, en van maaneffect op slaap niks heel laat:

Dieren die in de getijdenzone leven, zoals mosselen of strandpieren, hebben hun biologische ritmen aangepast aan de getijden, maar daar horen mensen niet bij. Rechtstreeks effect is er dus niet. Maar als u zonder gordijnen slaapt, kan het maanlicht natuurlijk wel in uw gezicht schijnen en u zo uit de slaap houden. Net zoals het licht van een straatlantaarn of een passerende auto.

Van mystici en romantici en horoscoopdames en wicca’s en dergelijke die de insomnia van de volle maan vereren:

Volle maan is de opwindendste maanfase. Veel mensen slapen dan slecht en in deze periode zijn slaapwandelaars actief. Sommige dieren zijn onrustig, honden blaffen soms de halve nacht. Kruiden en wortels die op deze dag worden opgegraven, hebben een bijzonder intensieve werking. Er worden meer kinderen geboren dan tijdens de overige maanfasen. Echter ook het aantal mensen dat naar de fles grijpt, bereikt dan een hoogtepunt. De voornaamste kenmerken van de volle maan zijn de grote emotionaliteit en voelbare onrust. De maan en de zon staan nu precies tegenover elkaar aan de hemel, zo ver mogelijk van elkaar verwijderd. Sommige mensen worden overvallen door een gevoel van verlatenheid en andere angsten, die niet per se uit hun huidige leven hoeven te stammen, maar ook in vorige levens kunnen zijn ontstaan.

Van meta-wetenschappers die literatuurstudies doen en vinden dat er eigenlijk geen enkel bewijs is van het effect van de maan op dit of dat gedrag

“My own opinion is that the case for full moon effects has not been made,” said Ivan Kelly, a Canadian psychologist at the University of Saskatchewan in Saskatoon, Saskatchewan. Kelly has published 15 papers on the topic and reviewed more than 50 others, including one that covered some 200 studies. He concludes that there is not strong evidence of an effect. “The studies are not consistent,” he said. “For every positive study, there is a negative study.

Een effect van de zwaartekracht op ons lichaam is het zeker niet: het effect van de planeet maan op een zo veraf gelegen 2 meter hoog lichaam is very very close to zero. En dan zou er ook bij nieuwe maan een effect moeten zijn.
Theoriën als zou de stand van de maan niet alleen op het water in de zeeën en oceanen effect hebben (eb en vloed weetuwel), maar ook op ons voor 90% uit water bestaande lichaam zijn dan ook apekool, larie en BS.

Meest waarschijnlijke verklaring voor die slapeloosheid op nachten met volle maan lijkt me dan ook psychologisch.
Als je een keer erg slecht slaapt, én dan merkt dat het volle maan is, sla je dat op als mogelijke verklaring voor je slechte slaap. Een volgende keer ben je dan ongerust of je wel goed gaat kunnen slapen. En door die ongerustheid kan je extra moeilijk in slaap geraken. En dan ben je de volgende keer nog ongeruster. Undsoweiter.

Dus, als ik van u was, ik zou voor die volle maan mijn slaap niet laten. Dus … snaveltjes dicht, en oogjes toe.

Nostalgie kent zijn verdiensten. Terugkijken naar hoe het was, om te leren welke fouten je niet opnieuw moet maken en zo. Reculer pour mieux sauter.
Maar nostalgie zou beter ook wat aan banden gelegd worden. Kranten en televisie lijken eerder een terugkeer met de teletijdmachine naar 1958, het jaar van het atomium en de Wereldtentoonstelling in Brussel, dan een blik op de actualiteit van 2008. Er sluipt een overdaad aan Fixkes-achtige nostalgie binnen. De recyclagemolen draait dol.

Het einde van de Grote Ideologieën, een onzekere klimaattoekomst, een clash met de islam en andere doemvoorspellingen leiden er toe dat de prille 21ste-eeuwer liever de blik op een sepia-kleurig verleden richt dan op de helwitte toekomst.

Om deze trend te keren liet ik de futuroloog in mij (u las hem hier eerder aan het werk voor de einduitslag van Mijn Restaurant, of Peking Express), vandaag dan maar eens los op de toekomst in het algemeen, en het jaar 2058 in het bijzonder.
Een paar van de voornaamste wijzigingen die u tegen dan kan verwachten:

Litaratuur in 2058
Grote verontwaardiging in letterland als blijkt dat Herman Brusselmans, 23 jaar na zijn overlijden nog steeds maandelijks een nieuw en geniaal boek op de mensheid loslaat. Onder de Aba-Jour wordt een geheime kamer met 1000 apen en een typmachine ontdekt.
Annelies Verbeke gebruikt voor het eerst twee woorden in de titel van een roman.

Muziek in 2058
Tegen 2058 speelt men zelfs in de bejaardentehuizen nostalgisch K3, Samson en Mega Mindy. Need I say more?

Energie in 2058
Het energieprobleem is in 2058 volledig van de baan, nadat enkele belangrijke technologische doorbraken werden gemaakt bij het oogsten en opslaan van energie. De vrijwel onuitputtelijke energiebronnen die werden ontdekt (de duimbewegingen van SMS-versturende 14- tot 18-jarige meisjes, het masturberen van 14 tot 88-jarige jongens, de gaten in de dagtaak van ambtenaren) kunnen tegen 2058 simpel worden opgeslagen in lichaamsvet in grote silo’s. Na het verwijderen van de maagringen van Koen Crucke, Geert Lambert en Margriet Hermans was hier in het voornaamste deel van de Vlaamse behoeften voorzien.

Vervoer in 2058
In 2058 is vervoer, transport en zelfs “beweging tout court” eigenlijk grotendeels afgeschaft. U blijft waar u bent, punt. Uitzonderingen worden toegestaan voor voetballers, wielrenners en buikloopleiders.

Wonen in 2058
De huizenprijzen in 2045 lijken onbetaalbaar voor iedereen behalve de nazaten van Etienne d’Avignon. De rest van de bevolking woont in een putje in de grond. Verboden dit putje te verlaten. Uitzonderingen worden toegestaan voor voetballers, wielrenners en buikloopleiders.

Geopolitiek in 2058
Wereldoorlogen zijn er tussen nu en 2058 niet meer geweest, wellicht omdat iedereen te druk bezig was ganse volkeren en beschavingen uit te roeien op hun PS33, Wiii(iiiiii) en XBOX2050.
Internationaal is alle interesse in politiek en godsdienst volledig verdwenen.
Het enige dat de zogenaamde machtigen der aarde nog weghoudt van een leven in de anonimiteit is hun keuze van bloedmooie babes als vrouwen (trend ingezet in 2008 met Poetin’s turnster, of Sarkozy’s Bruni, later verdergezet via bijvoorbeeld de verkiezing van Ignace Crombé tot Vlaamse President en het schandaalhuwelijk van Paus Pius de 666ste met een van de kinderen van Madonna).

Milieu en Klimaat in 2058
In 2058 is het weer overal een milde 18° Celcius, met een ZZO-briesje en geringe regenkans. Over het klimaat in 2058 lopen de meningen verder uiteen: sommige wetenschappers vinden dit warm, anderen koel voor deze tijd van de eeuw.
Positief op milieuvlak is dat in 2058 het verdwijnen van diersoorten bijna helemaal verdwenen is, bij gebrek aan verdwijnbare diersoorten. De kakkerlak doet het nog steeds prima.

Werken in 2058
Werk is in 2058 iets dat je alleen nog maar om te lachen doet. Niks nieuws onder de zon dus.

Voedsel in 2058
De McDonaldisering van de wereld is tussen nu en 2058 alleen maar toegenomen. Ook in België weerstaat bijna geen enkele restaurateur aan de verlokking een McFranchise te worden. Zelfs gerenommeerde 5-sterrenrestaurants als de McCharlekijn, McRedPepper of de McMatizze in Antwerpen vielen uiteindelijk voor de bijl.

De media in 2058
De heruitzendingen van FC de Kampioenen blijken dit jaar net iets minder succesvol dan de voorbije 65 jaar. Er wordt volop gebrainstormd over een nieuw programma.
Kranten beperken zich in 2058 tot 1 bladzijde, met daarop de spaarpunten, boekenreeksen en DVD’s met veel korting van de dag.
Het internet is in 2058 helaas afgeschaft, nadat 100% van de beschikbare bandbreedte vanaf een dag in 2034 bleek ingenomen door spammers die andere spammers spamden met grote spam-attachments en hun spamfilter af en autoreply aan hadden laten staan.

Ook deze blog zal “by then” dus verdwenen, of toch onbereikbaar, zijn. Waarvoor nu al mijn excuses. Schrijf deze voorspellingen maar over op een blaadje papier als u tegen dan nog wil nagaan wat er van het bovenstaande al dan niet is uitgekomen.