Google eens “C-mine expeditie”. 9 van de 10 resultaten kauwt het zinnetje uit de brochure na: “C-mine expeditie, een uniek belevingsparcours in ondergrondse mijngangen.” Geen woord van gelogen dan ook. Misschien wel wat overdreven.

C-Mine. Want daar is het. Of toch, zo heet het daar tegenwoordig: serieuze verbetering ten opzichte van “De mijn van Winterslag”.
Expeditie. Want dat is het. Niet zozeer in de zin van “een (wetenschappelijke) ontdekkings- of onderzoeksreis die vaak naar vreemde en afgelegen gebieden leidt en daardoor vaak gebonden is aan behoorlijke inspanningen en beperkingen“, eerder in de zin van “Wandeling van een kleine kilometer met veel stops en 4 trappen”.
Uniek. Want dat is het. Zoals elke plek op aarde uniek is. En zandkorrel. Voor de rest is het een aardige tentoonstelling met interactieve elementen in een mooi industrieel gebouw.
Belevingsparcours. Absoluut. Alle zintuigen komen aan bod. Zicht: check (er zijn filmpjes in mooi geconstrueerde kijkkasten, en een ferme periscoop die je toelaat ook terug in de tijd te kijken). Tast: check (excuses, mevrouw). Gehoor: check (er is een knappe machinekamer waarin de geluiden uit de mijn loeihard tot u komen na het draaien aan knoppen, hendels en andere bedieningspaneeltoestanden). Smaak: check (de expeditie is met veel zin voor goeie smaak opgebouwd). Reuk: uncheck (maar er schijnt tot vorig jaar een geurinstallatie te hebben gestaan. Nu staat er op die plaats de Mine Duster, een wasinstallatie die vast “uniek” is: je kan er een foto nemen waarop je bekleed met kolenstof opstaat – redelijk uniek voor een “expeditie” waar geen kool, laat staan kolenstofdeeltje te zien was, en dan nog nàdat je je in de wasinstallatie gewassen hebt).
In ondergrondse mijngangen. Absoluut. Want ook -1 is ondergronds, toch? En een gang in een mijn is een mijngang, wat het woordenboek ook moge beweren over “tunnel uitgehouwen in de grond etc.”

Dat soort verwachtingen maakt de C-mine expeditie dus niet helemaal waar. Maar “een slim geconstrueerde wandeling door een wat gangen in de ex-mijn van Winterslag“, dat is het wel.

Zeker een aanrader met kinderen is zoals wij de “Cyriel de Krekel” expeditie doen. De kinderen krijgen dan een zeer leuk gemaakt boekje en een gordel met gereedschappen en moeten op een aantal plaatsen in de wandeling aan de slag om tips bij elkaar te sprokkelen. Die tips leiden dan naar de plaats waar ze Cyriel kunnen vinden. (Extra tip, voor de wat luiere kinderen: alle tips staan ook gewoon op de bladzijde voor die waar ze moeten gaan zoeken). Na afloop kunnen ze nog een Cyriel de krekel medaille persen (wel een slimme manier om die gordels terug te krijgen, dat). De kinderen waren dus zeker content, al was er ook wat teleurstelling omdat ze niet de indruk hadden echt ondergronds of “in” de mijn te zijn geweest.

Er wordt – zo zagen wij vanop de liftblok – ondertussen op het middenplein een doolhof in elkaar gelast. Dat lijkt ook wel iets leuks te worden. Zolang ze het maar niet in de markt gaan zetten als het “C-Mine Labyrint, een uniek wandelparcours in waanzinnige spelonken“.

Gisteren naar Bozar geweest in Brussel, want daar zouden een paar Polen neergestreken zijn, een tentoonstelling ter ere van het Poolse voorzitterschap van de EU. En ik mocht een dagje voor de opening al eens gaan kijken naar het geleverde werk.

Maar wat ik daar zag heeft mij diep geraakt. Ik bedoel, hoe stom kunt ge zijn? Heeft een Pool daar al zijn vakkennis en stukadoorschap in gestopt, komt er daar een zogezegde kunstenaar langs die al dat werk finaal om zeep helpt.

Volgens de kunstenaar in kwestie (Olaf Brzeski met “Dream – Spontaneous Combustion”) gaat dit werk over “de vernietigende kracht van verbeelding, die je kan verorberen, verteren tot een hoopje as. En ook over het dubbelzinnige van realiteit“. Maar alles wat ik zag is grondig vernield pleisterwerk.

Ook in de andere ruimtes van de expo is het niet veel beter gesteld. Hier zijn er massa’s gaatjes in de versgestukte muren geboord om zogezegde “kunst” op te hangen, daar is er op geschilderd, wordt het fijne vakwerk verborgen achter geprul of een achtergelaten autowrak (hoe slordig kunt ge zijn!), een tussen vers gepleisterde muren opgebouwd kerkhof (c’mon!) of gemorst wit poeder (hallo poetsvrouw!)

Neen, in feite gaat het hier om een knappe tentoonstelling van moderne kunst uit Polen. Namen als (unicode) klokken in Polen en ook daarbuiten: Magdalena Abakanowicz (haar bio leest als de betere roman), Akademia Ruchu, Paweł Althamer, Mirosław Bałka, Wojciech Bąkowski, Olaf Brzeski, Anna Janczyszyn, Katarzyna Józefowicz, Tadeusz Kantor, Szymon Kobylarz, Jarosław Kozakiewicz, Katarzyna Kozyra, Igor Krenz, Zofia Kulik, Maciej Kurak, Robert Kuśmirowski, Zbigniew Libera, Bronisław Wojciech Linke, Marcin Maciejowski, Jacek Malczewski, Józef Mehoffer, Paulina Ołowska, Włodzimierz Pawlak, Józef Robakowski, Zbigniew Rybczyński, Wilhelm Sasnal, Jan Simon, Bruno Schulz, Monika Sosnowska, Piotr Uklański, Mariusz Waras, Stanisław Ignacy Witkiewicz, Julita Wójcik, Andrzej Wróblewski, Jakub Julian Ziółkowski, Artur Żmijewski.

Sterkste vond ik een dubbelfoto van Solidarnosc uitgebeeld door een massa mensen en rechts de groep die uiteengaat:

de Bròdno people (van Pawel Althamer, dezelfde kunstenaar die vorig jaar met zijn bloot pietje boven Brugge hing te zweven):

en dit lieflijke, een meter of 10 lange, haakwerkje van Julita Wojcik:

Maar wie ben ik, bvb Knack vond alweer iets heel anders het sterkste.

De tentoonstelling “The Power of Fantasy – Modern and Contemporary Art from Poland” loopt vanaf vandaag 24/6 tot 18 september. Het is één van de evenementen rond het Poolse voorzitterschap, I, Culture. Aanrader, is naar het schijnt het openluchtspektakel “Planet Lem” door het Teatr Biuro Podróży op 6 en 7 juli op het Flageyplein in Brussel.

Of ik eens mijn mening over mijn favoriete Belgische museum wilde kenbaar maken? Vroegen de mensen van de Museumprijs (via Adhese). En dat ik mijn favoriete museum ook gerust eens op hun kosten mocht bezoeken, en nomineren voor de Publieksprijs (u kan zelf ook stemmen, en wel tot 28 mei, en kan daarbij in het beste geval zelfs een Citytrip winnen).
Leuk, alhoewel dat wel wat lijkt op informeren bij een geheelonthouder naar zijn favoriete Single Malt op Eik Gerijpte Whiskey van ouder dan 23 jaar. Om maar te zeggen dat het gat in mijn cultuur tegenwoordig aan de grote kant is.

Mijn favoriete museum, dat moest ik dus nog gaan ontdekken. Op naar het Musée-Magritte-Museum in Brussel. Torent bovenaan de Kunstberg, en dankzij het opvallende blauwe wolkjesraam zelfs op grijze dagen een surrealistisch lichtpuntje in de dagelijkse pendeltocht. Maar ik was er nog nooit binnen geweest. Dat werd dus tijd.
Alhoewel, zo lang bestaat deze afdeling van het Museum voor Schone Kunsten aan het statige Koningsplein nog niet. Een jaar geleden geopend omdat de collectie van de Brusselse surrealist uit zijn voegen barstte. En Margritte natuurlijk een serieus museum verdiende, parbleu (met witte wolkjes)!

Er worden daar geen foto’s getrokken, zegt het reglement. En getrokken foto’s worden van uw iPhone gewist, zegt de praktijk in de vorm van een uit het niets opduikende suppoost. Vriendelijk gevraagd, dat wel. Maar u moet het dus qua fotografische verluchtiging van deze blogpost met een buitenaanzicht doen:

En met enkele (kritische) indrukken:

• Magritte’s schilderijen zijn veel vlakker dan ik me herinnerde: soms denk je dat je naar posters zit te kijken, en bij een bezoek aan de museumshop achteraf blijkt inderdaad dat die werken op een goed gedrukte poster bijna even goed tot hun recht komen.
• Enkel van de eindperiode hangen er echte topwerken, van de periodes daarvoor is de spoeling toch wat dunner. Wel kwantiteit (300 werken), iets minder kwaliteit. Ook daarvan getuigt de museumshop achteraf, want daar zitten tussen de postkaarten en de posters veel straffer werk dan er in het museum zelf te zien was. Zeker het ontbreken van enkele iconische Magrittes ("ceci n’est pas une pipe", bolhoeden …) stoort toch.
• Het museum beperkt zich niet tot de schilderkunst van René Magritte: ook reclamewerken, brieven, publicaties in tijdschriften, uitnodigingen voor tentoonstellingen, manifesten, foto’s, films, en zelfs een lied komen aan bod. Op de bovenste twee verdiepingen (je begint vanboven en daalt dan af) zelfs wat te veel.
• Het museum geeft bijna evenveel aandacht aan de woorden als aan de werken van Magritte. Passend voor een man die de relatie tussen beelden en woorden tot een van zijn hoofdonderwerpen maakte. Maar, ook hier, wat meer topwerken uit zijn oeuvre op die plaatsen, zou het zeker niet slechter maken.
• Er is uitgebreide aandacht voor Magrittes uitstap naar de Communistische Partij vlak voor en na de tweede Wereldoorlog. Zou dat ook het geval geweest zijn als hij een Nationaal-socialist was geweest?
• Alhoewel het gebouw waarin het Magritte Museum gevestigd is massaal veel ramen heeft, werd er gekozen om binnenin valse muren te maken en te werken met spaarzaam kunstlicht. Samen met de donkere muren geeft dit een erg donker beeld. Bedoeling: de bezoeker laten verdwalen in een donkere nacht, met Magritte’s werken als dromerige lichtpunten. Geslaagd.
• Er werd gekozen voor een chronologische benadering, terwijl Magritte zelf zich eindeloos hernam en bleef werken rond thema’s/beelden. De chronologie helpt de mens Magritte beter te begrijpen, maar niet noodzakelijk zijn kunst.
• De museumcatalogus is zijn 15€ meer dan waard. Hier geen chronologie, maar thema’s, mooi geïllustreerd en goed geschreven. Het museum zelf vind ik met 8€ wat te duur: tot voor een paar jaar waren de meeste van de getoonde werken van Magritte immers nog gratis en voor niks te zien in het Museum voor Schone Kunsten.

Al met al beslist een bezoek waard, het Musée Magritte Museum. En dat het een waardige winnaar van de Museumprijs 2010 zou zijn, dat is zeker.